زبان فارسی و رایانه (جلد اول)
Persian Language and Computer : Selected Papers from : The annual International Conference of Computer Society of Iran... (Volume 1)
اهمیت روزافزون موضوع «رایانه و خط و زبان فارسی» در همه زمینه‌های کاربردی و تحقیقاتی و حتی در زندگی عموم مردم به وضوح دیده میشود. پژوهش در این موضوع سالهای زیادی است که در کشور آغاز شده و هر ساله ارتقا یافته است. اساتید، پژوهشگران و دانشجویان زیادی در دانشگاهها، پژوهشگاهها، و مؤسسات نرم‌افزاری طی سالیان گذشته به پژوهش در این زمینه پرداخته‌اند. گردآوری مجموعه مقالات حاضر به چند منظور صورت گرفته است: در درجه اول به نظر میرسد صِرف یکپارچه‌سازی و دسته‌بندی مقالات مربوط به «رایانه و خط و زبان فارسی» برای پژوهشگران جوان مفید باشد و با استفاده از این مجموعه مقالات، تصویر جامعی از سیر تحول پژوهش در این زمینه در کشور به آنان ارائه شود. علاوه بر این، انتشار چنین مجموعه‌ای کمک خوبی به تبیین میزان توان پژوهشی کشور در این زمینه میکند و برای برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران پژوهشی کشور، به خصوص در موضوع «رایانه و خط و زبان فارسی»، راهگشا خواهد بود. در درجه سوم، این تلاش میتواند مقدمه‌ای برای برگزاری همایشهای تخصصی‌تر در این حوزه و یا تأسیس نشریه‌ای خاص این رشته باشد. در ضمن، برای راه‌اندازی دوره‌های تحصیلی میان‌رشته‌ای، مانند زبان‌شناسی محاسباتی، میتوان از این مجموعه و مستنداتی مانند آن به عنوان مراجع مورد نیاز استفاده نمود.
فهرست مؤلفان مقالات
ضرورت پاسداری از میراثی گران‌سنگ
سپاس و قدردانی
پیشگفتار
بخش اول
پیکره و دادگان آوانویسی و تعیین مرز زمانی بین آواهای دادگان گفتاری فارسی ...
مرزبندی هجاها در گفتار پیوسته فارسی ...
تقطیع گفتار پیوسته فارسی به نواحی واکدار
واژگان زایای زبان فارسی
آموزش رایانه‌ای تلفظ واجهای زبان فارسی به صورت صوتی ـ تصویری
طراحی شبکه واژگانی صفات زبان فارسی
دادگانهای گفتاری زبان فارسی
طراحی و تهیه دادگان تلفنی اعداد متصل زبان فارسی ...
گزارشی از ساخت نخستین پیکره چندزبانه برای زبان فارسی
معیاری برای ارزیابی خوانایی دست‌خط نستعلیق فارسی ...
دادگان گفتاری زبان فارسی...
برچسب‌دهی دستوری پیکره زبان فارسی
بخش دوم
پردازش متن ارائه یک سامانه دسته‌بندی موضوعی متون فارسی ...
دسته‌بندی موضوعی متون فارسی براساس روش تحلیل معنایی پنهان
پردازش متون فارسی: دستاوردهای گذشته، چالشهای پیش رو
ساخت یک نمایه‌ساز خودکار برای متون فارسی
شناسایی اشعار شاهنامه فردوسی به کمک شبکه عصبی مصنوعی
طراحی و ارزیابی نمایه‌ساز خودکار متون فارسی
دسته‌بندی موضوعی متون فارسی براساس روش تحلیل معنایی...
سامانه خلاصه‌سازی خودکار متون فارسی
مقایسه موسیقی شعر حافظ، خواجو و سلمان با استفاده از رایانه
استخراج نقشهای موضوعی جمله‌های زبان فارسی
سامانه استخراج اطلاعات: مرصاد
دادگانهای زبان فارسی منبعی مستند برای پژوهشهای زبانی
بخش سوم
ریشه‌یاب و خطایاب طراحی خودکار حروف خط نستعلیق
طراحی یک ریشه‌یاب خودکار برای واژگان فارسی
دشواریهای ریشه‌یابی فارسی و روشی برای ریشه‌یابی فعلهای ساده فارسی
یادگیری بدون نظارت ساخت‌واژه زبان فارسی...
طراحی و پیاده‌سازی یک خطایاب فارسی
طراحی یک الگوریتم ریشه‌یابی برای زبان فارسی
ریشه‌یاب آماری برای زبان فارسی
بهینه‌سازی چینش حروف فارسی بر روی صفحه کلید با استفاده از...
تعیین ریشه زبانی واژگان فارسی و عربی به کمک شبکه عصبی مصنوعی
ارائه سامانه خبره برای تصحیح خودکار خطاهای املایی زبان فارسی
بخش چهارم
OCR و تشخیص دست‌خط بازشناسی حروف در کلمات تایپ شده فارسی...
ارائه دو الگوریتم برای بازشناسی حروف چاپی فارسی
بازشناسی برخط نویسه‌های فارسی
جداسازی حروف در متون چاپی قدیمی
بازشناسی و یادگیری حروف مجزای برخط فارسی به روش فازی
بازشناسی برخط ارقام دست‌نویس فارسی
کاربرد پروفایلهای تصویر در بازشناسی کلمات دست‌نویس فارسی
دو روش بهبودیافته برای تقطیع کلمات دست‌نویس نستعلیق فارسی
بازشناسی قلمهای فارسی بر پایه فیلترهای گابور
ارائه روشی جدید برای تعیین و تأیید هویت نویسنده مبتنی بر متون...
اصلاح گسستگی‌های ناخواسته در متون چاپی فارسی به روش زنجیر فعال
استفاده از یادگیری استقرایی قواعد برای جداسازی تصویری کلمات فارسی و لاتین
کتاب حاضر به عنوان کتابی مرجع برای تمامی محققانی که به پژوهشهای رایانه‌ای درباره زبان فارسی می‌پردازند تدوین شده است و میتواند در درس «زبان‌شناسی رایانه‌ای» در دوره کارشناسی ارشد رشته زبان‌شناسی و یا در درسهای مرتبط با پردازش زبان طبیعی در رشته‌های مهندسی به کار آید.